Slabovidost (ambliopija) je smanjenje ili gubitak dela vidnih funkcija, vidne oštrine, osećaja dubine prostora, i to uglavnom na jednom oku. Spada u najčešću patologiju vida u dečijoj populaciji. Prema dosadašnjim istraživanjima, prisutna je u oko 2-5% populacije.
Nastanak slabovidosti
Period u kom se može razviti slabovidost je od rođenja do sedme godine života. Uzroci nastanka slabovidosti su u 90% slučajeva refrakcione anomalije oka (pojava dioptrije), a naročito razlika u dioptriji izmedju dva oka kao i strabizam (razrokost).
Takođe, čitav niz organskih oboljenja oka u dečijoj populaciji dovodi do slabovidosti, ali kada govorimo o ambliopiji, uglavnom mislimo na slabovidost bez organskog oboljenja oka. Uzrok prisustva slabovidosti nije u oku, već u centralnom nervnom sistemu usled izostanka sazrevanja vidnog puta zbog nedovoljne vidne stimulacije.
Simptomi slabovidosti
Slabovidost se manifestuje smanjenjem vidne oštrine. Po pravilu, zahvata uglavnom samo jedno oko, zbog čega se deca ne žale na oslabljen vid, jer koriste drugo, bolje oko.
Najviši stepen vida zdravog oka jeste opažanje dubine prostora ili stereo vid. Slabovide osobe imaju slabije izražen ili nemaju stereo vid, svet im izgleda ravno.
Kako utvrditi slabovidost?
Dijagnoza slabovidosti se temelji na detaljnom oftamološkom pregledu. Određivanje vidne oštrine se smatra pouzdanom metodom za postavljanje dijagnoze. Uzrast u kome je testiranje vidne oštrine najoptimalnije je između 3. i 4. godine.
Vrlo je važno kojim testovima se ispituje vidna oštrina, jer od toga zavisi osetljivost otkrivanja slabovidosti. Pre ovog uzrasta je, takođe moguće otkrivanje slabovidosti korišćenjem specijalnih testova za ispitivanje vidne oštrine kod dece mlađe od 3 godine.
Lečenje slabovidosti
Lečenje slabovidosti zavisi od uzroka, godina deteta, kao i težine slabovidosti. Traje do postizanja odgovarajuće vidne oštrine za uzrast deteta (po pravilu ne duže od 10. godine, a najčešće do 7. godine).
Lečenje se najuspešnije sprovodi zatvaranjem boljeg oka specijalnim flasterima za oko ili kapanjem kapi u bolje oko. Važno je napomenuti da lečenje zahteva saradnju deteta, roditelja i lekara.
Važnost pravovremenog otkrivanja i lečenja slabovidosti
Uspešnost lečenja zavisi od toga kada je ambliopija otkrivena. Što se ranije otkrije, veća je uspešnost izlečenja.
Ukoliko se ne leči, slabovido oko neće nikada povratiti dobar vid. Dugotrajna posledica nelečenja predstavlja rizik za gubitak vida. Slabovidost dovodi do promene ponašanja deteta u školi, otežanog čitanja i kasnije ograničava izbor zanimanja.
