Katarakta je oftalmološki problem koji se javlja kada sočiva oka postanu mutna i zamagljena. Sočiva su normalno prozirni deo oka koji fokusiraju svetlost na mrežnjaču, omogućavajući nam jasan vid. Međutim, tokom vremena, proteini unutar sočiva mogu se nakupljati i stvrdnjavati, što rezultira zamućenjem sočiva i gubitkom vidne oštrine. Katarakte se obično javljaju sa starenjem, ali mogu biti posledica i drugih faktora kao što su povrede, genetika, pušenje i dugotrajno izlaganje sunčevom zračenju.
Postoji nekoliko različitih vrsta katarakte koje se mogu klasifikovati prema različitim karakteristikama. Evo nekoliko glavnih vrsta katarakte:
1. Senilna katarakta: Ovo je najčešći tip katarakte i razvija se sa starenjem. Proteini unutar sočiva postepeno se nakupljaju i stvrdnjavaju tokom vremena, što uzrokuje zamagljen vid. Senilna katarakta obično se razvija polako i postepeno utiče na vid.
2. Kongenitalna katarakta: Ova vrsta katarakte prisutna je od rođenja. Može biti rezultat genetskih faktora ili problema tokom trudnoće, kao što su infekcije ili izloženost određenim toksinima. Kongenitalna katarakta može značajno uticati na razvoj vida kod dece i može zahtevati rano hirurško lečenje.
3. Traumatska katarakta: Ova vrsta katarakte javlja se kao posledica fizičke povrede oka, kao što je udarac ili trauma. Oštećenje sočiva može uzrokovati zamućenje i smanjenje vida. Traumatska katarakta može se razviti odmah nakon povrede ili se postepeno razvijati tokom vremena.
4. Sekundarna katarakta: Ova vrsta katarakte može se razviti nakon prethodne hirurške intervencije na oku, kao što je operacija katarakte ili operacija mrežnjače. Sekundarna katarakta može se razviti zbog preostalih ćelija sočiva ili ožiljaka koji utiču na jasnoću vida.
5. Radijaciona katarakta: Ova vrsta katarakte javlja se kao posledica izlaganja visokim nivoima jonizirajućeg zračenja, kao što je radioterapija kod osoba koje se leče od raka. Zračenje može oštetiti ćelije sočiva i dovesti do zamućenja vida.
6. Dioptrijska katarakta: Dugotrajno upotrebljavanje određenih lekova, posebno kortikosteroida, može povećati rizik od razvoja katarakte. Ovo se naziva dioptrijskom kataraktom.
7. Nuklearna katarakta: Ovaj tip katarakte karakteriše zamućenje centralnog dela sočiva, nazvanog jezgro sočiva (nukleus). Nuklearna katarakta često utiče na percepciju boja i oštrinu vida pri gledanju u daljinu.
Ovo su samo neki od glavnih tipova katarakte. Važno je napomenuti da se svaka osoba može razviti drugačiji tip katarakte ili kombinaciju više tipova. Dijagnoza i planiranje lečenja najbolje se vrše uz pomoć oftalmologa koji će uzeti u obzir pojedinačne karakteristike pacijenta.